Pandemia, wojna w Ukrainie, inflacja – ostatnie lata nie oszczędzają Polakom nerwów. Badania wskazują, że ze stresem boryka się większość z nas, a poważniejsze problemy psychiczne narastają w niepokojącym tempie. Liczba chętnych na wizyty do psychologów i terapeutów rośnie, a specjalistów przybywa powoli. W tej sytuacji receptą na kryzys może być technologia.
Zdrowie psychiczne, jeszcze do niedawna będące tematem tabu, coraz mocniej przebija się nie tylko do świadomości społecznej, ale też zyskuje uwagę pracodawców. Z badania „Zdrowie psychiczne na rynku pracy” wynika, że co drugi Polak czuje się zestresowany w pracy i ma problemy z utrzymaniem motywacji, a ponad jedna trzecia deklaruje znaczące problemy z wydajnością. To poważne wyzwanie, które niesie różnego rodzaju ryzyko – zwolnień zdrowotnych, niższej efektywności czy nagłego odejścia z pracy.
Stres, depresja i samobójstwa. Alarmujące statystyki
Z tego samego badania, przeprowadzonego przez ekspertów Poradni Zdrowia Psychicznego Harmonia Grupy LUX MED wynika, że w minionym roku co 10. pracownik przebywał na zwolnieniu lekarskim z powodu problemów psychicznych – łącznie było to aż 23,8 mln dni chorobowych. Dla gospodarki oznacza to straty szacowane nawet na 9,2 mld zł, nie licząc efektów obniżonej wydajności. Niepewna sytuacja na rynku pracy i rosnące ceny sprawiają, że Polacy nie tylko skarżą się na stres, ale też ogólnie pogarszającą się kondycję psychiczną.
Z badania „Zdrowie psychiczne Polaków w czasach wysokiej inflacji”, autorstwa UCE RESEARCH i platformy ePsycholodzy.p wynika, że aż 48,9 proc. ankietowanych, doświadcza pogorszenia zdrowia psychicznego, kondycji psychicznej, samopoczucia bądź funkcjonowania psychicznego w związku z wysoką inflacją. Szczególnie trudna jest sytuacja osób młodych, dopiero wchodzących na rynek pracy. W Narodowym Teście Zdrowia Polaków 2022 aż 26 proc. osób w wieku 18-24 lat oceniło swój stan zdrowia psychicznego jako zły lub bardzo zły.
Ministerstwo Zdrowia mówi wprost o gwałtownym przyroście pacjentów z depresją co przejawia się między innymi w najbardziej tragicznych statystykach. W ciągu ostatniej dekady liczby prób samobójczych wśród dzieci i młodzieży uległa potrojeniu. Według statystyk policji, w 2022 roku na niemal 15 tys. przypadków targnięcia się na życie 2 tys. to przypadki dotyczące osób niepełnoletnich. Resort zdrowia jest świadomy problemu, ale proponowane rozwiązania systemowe wymagają czasu.
Zdrowie psychiczne Polaków. Pomóc może technologia
– Podjęliśmy współpracę z Google. W tej chwili, jeśli ktoś szuka w wyszukiwarce informacji o samobójstwach, o sposobach ich popełniania, na pierwszym miejscu widzi stronę z numerami telefonów, pod którymi może szukać pomocy – powiedział wiceminister zdrowia Waldemar Kraska w trakcie lipcowej debaty o zdrowiu psychicznym Polaków na Szczycie Zdrowie 2023. Technologia może pomóc nie tylko w szybkim reagowaniu na próby samobójcze, ale też – choćby częściowo – rozwiązać problem za małego dostępu do profilaktyki i leczenia zdrowia psychicznego.
Jak mówił Kraska, zwłaszcza w mniejszych miejscowościach wizyta u psychiatry ciągle jeszcze może wiązać się ze stygmatyzacją. W takim przypadku z pomocą przychodzą konsultacje online, które pojawiły się w pandemii i wciąż są oferowane przez wielu specjalistów. Wideokonferencje mogą dawać pacjentom dodatkowe poczucie bezpieczeństwa, które sprzyja decyzji o podjęciu leczenia, a także dają dostęp do lekarzy i terapeutów z odległych geograficznie ośrodków bez ponoszenia kosztów związanych z dojazdem.
Dyskrecję i wygodę zapewniają też platformy umożliwiające online’ową rejestrację konsultacji – większość specjalistów udostępnia swoje kalendarze w aplikacji znanylekarz.pl czy systemach rezerwacji takich jak Booksy czy Bookero. Dzięki temu pacjenci mogą znaleźć odpowiednich psychologów i terapeutów i szybciej zarezerwować wizytę w wyświetlającym się wolnym terminie. Platformy mają opcje wysyłania przypomnień o umówionych spotkaniach oraz powiadomień o dostępnych terminach u preferowanych specjalistów.