W związku z trwającym obecnie Miesiącem Świadomości Raka Piersi, organizatorzy kampanii[1] „Wylecz raka piersi HER2+” przy współpracy z marką odzieżową H&M, poprzez akcję „Przymierz się do samobadania” – zachęcają kobiety do wykonania badań profilaktycznych. W ramach działań, w damskich i dziecięcych przymierzalniach sklepów stacjonarnych H&M w całej Polsce umieszczone są naklejki z kodem QR, który po zeskanowaniu prowadzi do instrukcji samobadania piersi. Regularne obserwowanie i samodzielne badanie biustu to sposób na lepsze poznanie swojego ciała, jak i wczesne wykrycie zmian.
Październik od prawie 40 lat jest Miesiącem Świadomości Raka Piersi. Założeniem tej ogólnoświatowej inicjatywy jest budowanie wiedzy nt. profilaktyki raka piersi, której istotnym aspektem jest regularne, comiesięczne wykonywanie samobadania, a także badań przesiewowych zgodnie z zaleceniami lekarzy – USG i mammografii. Mammografia od listopada 2023 r. będzie dostępna bezpłatnie w Polsce w rozszerzonym zakresie dla kobiet już od 45. roku życia do 74. roku życia w ramach programu profilaktyki raka piersi[2].
– W Polsce świadomość profilaktyki jest wciąż niska. Panuje przekonanie zarówno wśród młodych, jak i starszych kobiet, że rak piersi ich nie dotyczy. Niewykonywanie samobadania oraz badań screeningowych może wynikać ze strachu przed wykryciem choroby. Warto jednak pamiętać, że badamy się, aby potwierdzić swój dobry stan zdrowia i poznać swoje ciało – mówi Anna Kupiecka, prezeska fundacji OnkoCafe – Razem Lepiej.
Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet
Szacuje się, że rak piersi stanowi ok. 23,8% wszystkich zachorowań na nowotwory w Polsce i jest przyczyną ok. 15,3% zgonów[3]. Wczesne wykrycie znacząco zwiększa szanse na jego całkowite wyleczenie.
– Już każda nastolatka powinna regularnie wykonywać samobadanie piersi. Edukacja w tym zakresie powinna być prowadzona zarówno w szkołach, jak i najbliższym otoczeniu. Istotny jest fakt, że dzięki rozwojowi medycyny i dostępnym terapiom, rak piersi może być coraz częściej chorobą wyleczalną lub przewlekłą. Regularne samobadanie i badania obrazowe realizowane zgodnie z zaleceniami pozwolą poznać swoje ciało i szybko reagować na wykryte zmiany – przekonuje Joanna Rokoszewska-Łojko, dyrektor zarządzająca i członek zarządu fundacji Rak’n’Roll.
Jak przeprowadzić samobadanie?
Samobadanie powinno być wykonywane co miesiąc, między 6. a 9. dniem cyklu, najlepiej 3-5 dni po zakończeniu miesiączki. W przypadku kobiet w okresie menopauzalnym – tego samego dnia każdego miesiąca. Prawidłowe przeprowadzenie samobadania uwzględnia trzy etapy: obserwację, badanie palpacyjne w pozycji stojącej oraz badanie palpacyjne w pozycji leżącej.
– Samobadanie rozpocznij od obserwacji. Stojąc przed lustrem, oceń kształt piersi i wygląd skóry. Bądź czujna na nietypowe asymetrie, wszelkie zgrubienia, wklęśnięcia, czy zaczerwienienia. Obserwację wykonuj w dwóch pozycjach – najpierw z rękami na biodrach, następnie z uniesionymi nad głową – tłumaczy Magdalena Kardynał, prezeska fundacji OmeaLife.
Badanie palpacyjne na stojąco można wykonać pod prysznicem lub przed lustrem. Połóż lewą rękę z tyłu głowy, a dłoń umieść na karku. Dla ułatwienia podziel pierś na 4 obszary i dokładnie zbadaj każdy z nich. Trzema środkowymi palcami prawej ręki zacznij od uciskania otoczki brodawki lewej piersi. Następnie od brodawki na zewnątrz piersi wykonuj okrężne ruchy na całej powierzchni piersi. Zbadaj także dół pachowy i węzły chłonne. W analogiczny sposób zbadaj prawą pierś.
– W przypadku badania palpacyjnego w pozycji leżącej – połóż się, podkładając pod prawy bark ręcznik zwinięty w rulon i umieść lewą rękę za głową. Trzema środkowymi palcami prawej ręki zacznij od uciskania otoczki brodawki lewej piersi. Następnie od brodawki na zewnątrz piersi wykonuj okrężne ruchy na całej powierzchni piersi. Zbadaj także dół pachowy i węzły chłonne. W analogiczny sposób zbadaj prawą pierś – opisuje Elżbieta Kozik, prezeska zarządu stowarzyszenia Polskie Amazonki Ruch Społeczny.
Jeśli coś Cię zaniepokoi, niezwłocznie zgłoś się do chirurga onkologicznego (konieczne skierowanie), onkologa, ginekologa lub lekarza pierwszego kontaktu.
Ruszyła akcja „Przymierz się do samobadania”
W ramach kampanii „Wylecz Raka Piersi HER2+” ruszyła akcja „Przymierz się do samobadania”, której partnerem jest marka odzieżowa H&M. Przez cały październik w przymierzalniach damskich i dziecięcych we wszystkich sklepach stacjonarnych w Polsce, na lustrach widoczne są naklejki z kodem QR, który po zeskanowaniu przenosi na stronę www kampanii. Dostępne są tam materiały edukacyjne dotyczące samobadania piersi zarówno w formie opisu, jak i video.
– Jako marka H&M często angażujemy się w ważne społecznie tematy, dzięki temu jesteśmy jeszcze bliżej naszych klientów i klientek na całym świecie. Bardzo cieszymy się, że możemy udostępnić nasze damskie i dziecięce przymierzalnie we wszystkich sklepach stacjonarnych H&M w Polsce. Dzięki temu informacje na temat tak ważnej kampanii dotrą do wielu kobiet w różnym wieku. Dodatkowo zdecydowaliśmy się na promowanie przekazu związanego z samobadaniem piersi wśród użytkowniczek naszego programu lojalnościowego Hello H&M Member. W ten sposób możemy zwiększyć zasięg, potencjalnie docierając do milionów naszych klientek. Zgodnie z hasłem kampanii Przymierz się do samobadania, warto znaleźć czas nie tylko na wybór nowej garderoby, ale przede wszystkim na troskę o siebie – podkreśla Daria Kaczmarek z Działu Komunikacji H&M Polska.
USG i mammografia uzupełnieniem samobadania
Poza regularnym samobadaniem, istotne jest cykliczne wykonywanie profilaktycznych badań diagnostycznych, takich jak USG i mammografia. Kobiety między 20. a 40. rokiem życia powinny wykonywać USG piersi raz na 2 lata, a panie powyżej 40. roku życia – raz na rok. Badanie zalecane jest u młodych kobiet, których piersi zbudowane są głównie z tkanki o charakterze gruczołowym, u kobiet w ciąży i karmiących piersią, a także jako uzupełnienie mammografii, jeśli lekarz tak zdecyduje. Mammografia natomiast rekomendowana jest u pań powyżej 40. roku życia, których piersi mają więcej tkanki tłuszczowej. Pomiędzy 40. a 49. rokiem życia powinna być wykonywana raz na rok lub 2 lata, w zależności od decyzji i zaleceń lekarza. Aktualnie kobiety w wieku 50-69 lat objęte są bezpłatnym programem profilaktycznym, w ramach którego mogą raz na 2 lata wykonać badanie mammograficzne bezpłatnie i bez skierowania. Program został rozszerzony i już od listopada br. korzystać z niego będą mogły kobiety w wieku od 45. do 74. roku życia
– Z każdym miesiącem wykonywanie samobadania staje się coraz łatwiejsze, bo lepiej poznajemy swoje ciało. Najtrudniej jest zacząć, ale kiedy – jak nie w październiku – miesiącu, w którym najwięcej mówi się, jakie to ważne? Kolejnym krokiem, w zależności od wieku i zaleceń, jest zapisanie się na USG lub mammografię i pójście na wizytę. Prawda, że proste? – podsumowuje Krystyna Wechmann, prezes Federacji Stowarzyszeń Amazonki.
Kampania „Wylecz raka piersi HER2+” powstała z myślą o kobietach z tym podtypem nowotworu, a jej celem jest wsparcie oraz edukacja chorych i ich bliskich. W ramach inicjatywy uruchomiono stronę wyleczrakapiersi.pl oraz fanpage na Facebooku Wylecz raka HER2+.
[1:] Kampanię „Wylecz raka piersi HER2+” tworzy pięć ważnych organizacji pacjenckich – OnkoCafe – Razem Lepiej, Rak’n’Roll, OmeaLife – Rak piersi nie ogranicza, Federacja Stowarzyszeń Amazonki oraz Polskie Amazonki Ruch Społeczny
[3:] https://onkologia.org.pl/sites/default/files/publications/2023-01/nowotwory_2020.pdf