– Nie stosujemy kart pracy, podręczników, ćwiczeniówek ani tematycznych tygodni. Nie infantylizujemy dzieci, szanujemy ich rozwój i nie narzucamy im programu. Czasami przez miesiąc lub dwa skupiamy się na odkrywaniu zjawisk przyrodniczych. Zagłębiamy się w fizykę, filozofię – mówi w rozmowie z “Imperium Kobiet” Aleksandra Kozera, CEO The Village i Wiosek.
Jak zrodził się pomysł na założenie Wiosek?
Kiedy studiowałam na Uniwersytecie Harvarda, zainteresowały mnie kursy związane z neurorozwojem, interwencjami wczesnodziecięcymi i demokratycznym uczeniem się. Zdałam sobie sprawę, że pierwsze pięć lat życia dziecka to kluczowy moment dla jego poznawczego, emocjonalnego i społecznego wzrostu, ale nie tylko na poziomie jednostki – ten wczesny etap rozwoju kształtuje również nasze społeczeństwa i gospodarki. Zawsze pełna naiwnego zapału pragnęłam przemienić świat i odnaleźć klucz do tej zmiany. Kiedy zobaczyłam ogromny wpływ, jaki jakościowa edukacja wczesnodziecięca ma na walkę z nierównościami społecznymi oraz na celebrację dzieciństwa, uświadomiłam sobie, że to jest moja misja, której chce dedykować swoją karierę.
Czym są Wioski?
To przede wszystkim wspaniałe kobiety. Już od samego początku wiedziałam, że nie chodzi tylko o stworzenie miejsc. Moje zaufanie opiera się na różnorodności, która charakteryzuje kobiety i ich unikalnych potrzebach. Dlatego Wioski są przede wszystkim różnorodną społecznością przedsiębiorczych kobiet. Niezależnie od tego, czy będą to żłobki czy punkty opieki dziennej, to wszystko zależy od wizji, jaką mają ich właścicielki.
Brzmi ambitnie. Jak więc Wioski mogą ten świat zmienić?
Wioski mogą zmienić świat poprzez program uczenia oparty na relacjach. Daje on większe możliwości progresu intelektualnego i zdecydowanie bardziej sprzyja wszechstronnemu rozwojowi. Dostrzeżenie właśnie tego małego człowieka, jego indywidualnych potrzeb, przy jednoczesnej nauce umiejętności społecznych, przełoży się w przyszłości na nowe kompetencje współpracy z innymi. Chcemy, aby wszystkie dzieci miały dostęp do środowiska edukacyjnego, gdzie ich pomysły będą celebrowane, po to, by stworzyć jak najlepsze możliwości ich rozwoju społecznego, fizycznego i poznawczego. To w końcu oni będą tworzyć nasze społeczeństwo, oni będą wpływać na to, jak wygląda rzeczywistość. To jest właśnie ta zmiana.
Wioski to tylko przedszkola?
Przedszkola, żłobki, miejsca opieki dziennej i domowe punkty Razem z naszą społecznością dążymy do stworzenia przestrzeni, w której rodzice mogą znaleźć wsparcie i zrozumienie Jestem świadoma, że w społeczeństwie, w którym tempo życia jest coraz szybsze, opiekunowie często mają ograniczoną ilość czasu i zasobów, aby zapewnić kompleksową edukację, dlatego Wioski stanowią niezwykłą społeczność, w której rodzice, dzieci, pedagodzy i właściciele łączą się wokół wspólnej misji – znalezienia lub stworzenia miejsca, które promuje wartościowe wychowanie oparte na szczerości i szacunku dla każdego z jej członków.
Wspomniałaś o społeczności składającej się z rodziców, dzieci, pedagogów i właścicieli. Kto może założyć Wioski?
Wioski mogą być tworzone przez rodziców, którzy pragną zapewnić swoim dzieciom lepsze i bardziej wartościowe doświadczenia edukacyjne. Mogą to być również pedagodzy, którzy chcą zrealizować swoją wizję alternatywnej formy edukacji, opartej na dialogu, empatii i uwzględniającej głos dzieci. Dodatkowo, właściciele placówek dydaktycznych, którzy podzielają te wartości, również mogą założyć Wioski jako nową inicjatywę edukacyjną. Istotne jest, aby założyciele mieli wspólną wizję zmiany i zaangażowania w tworzenie przestrzeni, w której wszyscy członkowie społeczności będą mogli wzajemnie się słuchać, rozumieć i współtworzyć proces edukacyjny.
Sama jesteś mamą. Jakie korzyści i perspektywy wynikają z połączenia roli mamy i przedsiębiorczyni w kontekście Wiosek?
Jako mama doskonale zdaję sobie sprawę, jak trudne jest bycie rodzicem. Łączenie obowiązków zawodowych z pełnieniem roli matki to praca na dwóch etatach. Miejsca, które tworzymy, mają być wsparciem dla nas wszystkich. Przestrzenie dla rodziców nie powinny narzucać nam żadnych zasad ani wzbudzać poczucia winy. Powinny być miejscem, gdzie czujemy się dobrze i swobodnie. Chciałabym, aby mamy, które przychodzą do naszej Wioski lub odbierają swoje dzieci, odczuwały ulgę i odprężenie. Nie chcę, żeby doświadczały kolejnych stresów związanych z przedszkolem. Nasze miejsce jest pełne śmiechu, radości i bliskiej relacji z pedagogami. Spotykamy się razem na jogę, delektujemy się drinkami i chodzimy na spacery – tutaj mamy również są celebrowane. Po prostu potrzebujemy Wioski, aby wspólnie wychować nasze dzieci.
Czym różni się podejście Wiosek do edukacji wczesnodziecięcej od tradycyjnych metod nauczania?
Przede wszystkim, w Wioskach nie stosujemy kart pracy, podręczników, ćwiczeniówek ani tematycznych tygodni. Narzucanie takiego rodzaju pracy niezależnie od zainteresowań dziecka nie wspiera jego rozwoju i naturalnego procesu nauki niewłaściwe. Zamiast tego rozwijamy konkretne koncepcje poprzez projekty oparte o dialog. Nie infantylizujemy dzieci, szanujemy ich rozwój i nie narzucamy im programu. Czasami przez miesiąc lub dwa skupiamy się na odkrywaniu zjawisk przyrodniczych. Zagłębiamy się w fizykę, filozofię, nie dlatego, że mamy jakieś ambicje, ale po prostu dlatego, że dzieci mają ogromny potencjał i taka eksploracja jest im potrzebna. Przykłady naszych działań obejmują rozmowy na temat grawitacji, budowanie systemu rur, który doprowadza wodę do naszej ogrodowej piekarni, a także dyskusje na temat różnorodnych koncepcji rodziny, ponieważ niektóre dzieci mają rozwiedzionych rodziców. Staramy się wprowadzać dzieci w budowanie naszej społeczności. Ważną różnicą jest również sposób dokumentowania naszej pracy pedagogicznej. Tworzymy dokumentację, która głęboko analizuje rozwój dzieci i zagłębia się w ich procesy nauczania.
Kto zajmuje się dziećmi? Jakie są kwalifikacje i doświadczenie osób pracujących w Wioskach?
Stawiamy przede wszystkim na szkolenia pedagogiczne dla naszych pracowników, ponieważ często trudno nam znaleźć osoby z wykształceniem zgodnym z tradycyjnym systemem edukacji w Polsce. Stworzyliśmy platformę, która oferuje ponad 100 godzin warsztatów, a także akredytowany przez ministerstwo kurs opiekuna dziennego. Dajemy go osobom, które kochają dzieci i mają autentyczną chęć wprowadzenia innowacyjnych podejść. Często w naszym zespole znajdują się mamy, studentki zainteresowane alternatywnymi ścieżkami oraz doświadczone opiekunki. Czasami, choć rzadziej, współpracujemy z nauczycielami przedszkolnymi. Jednak są to osoby, które pragną działać w inny sposób i tradycyjny system nie spełniał ich oczekiwań. Dzięki naszej platformie mają możliwość nauki nowych metod i podejść. Korzystamy również z tego, że niektórzy nasi pracownicy nie mają jeszcze doświadczenia, co pozwala im budować je na podstawie innych obszarów, takich jak instruktorstwo jeździectwa, sztuka czy muzyka.
Tworzycie wiele programów edukacyjnych dla dzieci. Możesz opowiedzieć o jednym z nich?
Kilka miesięcy temu wspólnie z aktorką Romą Gąsiorowską opracowaliśmy program edukacyjny oparty na jej bogatym doświadczeniu. “Warsztaty kreatywności” to nie tylko zajęcia artystyczne, ale również warsztaty psychologiczne i coachingowe, które wspierają rozwój dzieci. Nasz projekt został dostosowany do indywidualnych potrzeb i umiejętności najmłodszych, zapewniając im możliwość zaangażowania się w pełen proces tworzenia przedstawienia. Dzieci mają okazję pracować nad różnymi aspektami występów, takimi jak opracowywanie scenariusza, zapraszanie gości, tworzenie oprawy graficznej i promocja. Dzięki temu nie tylko rozwijają one swoje umiejętności artystyczne, ale również uczą się myślenia projektowego oraz pracy w zespole.
Planujecie uruchomienie nowej marki ,,Blisko’’. Co to będzie i jak ma wiązać się z Wioskami?
Blisko jest naszą odpowiedzią na to, że Wioski nie powstaną bardzo szybko i wszędzie. Często zdajemy sobie sprawę, że ze względu na proporcje liczby dzieci do opiekunów opłaty są wysokie. “Blisko” stworzyliśmy dla rodziców, którzy z jakiegoś powodu nie mogą zapisać się do Wioski, a nadal poszukują jakościowego miejsca. Najważniejszą cechą “Blisko” będzie łatwość i wygoda w znalezieniu odpowiedniego punktu opieki w bezpośrednim sąsiedztwie domu. Rodzice będą mieli możliwość przeglądania różnych typów placówek, takich jak tradycyjne żłobki, przedszkola, a także domowe punkty opieki. Dzięki funkcji porównywania będą mogli analizować różne parametry, takie jak ceny, lokalizacje czy opinie innych rodziców, aby dokonać świadomego wyboru.
Kto może dołączyć do “Blisko”?
Bezpieczeństwo dzieci jest naszym priorytetem, dlatego jakość każdej placówki na “Blisko” będzie poddana szczegółowej weryfikacji pod kątem standardów opieki. Istotnym kryterium dla akceptacji placówki będzie jej zdolność do zapewnienia “łagodnej adaptacji”. Oznacza to, że rodzice będą mogli towarzyszyć swojemu dziecku podczas pierwszych dni w placówce, aby zapewnić mu wsparcie. Dodatkowo, udostępnimy dostęp do wirtualnej biblioteki, na której zostaną opublikowane poradniki opracowane z absolwentami Uniwersytetu Harvarda, dotyczące efektywnej komunikacji z dzieckiem oraz jego harmonijnego rozwoju.
Jakie są plany na rozwój Wiosek?
Nasze plany rozwoju są ambitne, a jednym z głównych celów jest ekspansja na zagraniczne rynki. Jako pierwszy krok w tym kierunku, zdecydowaliśmy się otworzyć biuro w Barcelonie. Wybór tego miasta był motywowany wysokim zapotrzebowaniem na opiekę nad dziećmi i relatywnie niewielką konkurencją w tym obszarze. Wiemy, że w obliczu rosnącej liczby rodziców pracujących, którzy szukają wysokiej jakości żłobków i przedszkoli, sektor opieki nad dziećmi staje się coraz bardziej strategiczny. Dlatego też, z nadzieją spoglądamy w przyszłość, w której nasze Wioski będą obecne nie tylko w każdym mieście w Polsce, ale być może także za granicą.