Dlaczego okulista ma patrzeć szerzej? Zanim jednak przymierzę się do odpowiedzi na to pytanie spieszę wytłumaczyć czemu ja, specjalista chorób oczu, zajmująca się tak małym fragmentem ludzkiego ciała piszę o tematach tak, wydawałoby się, odległych. A piszę, o czym świadczą dwie książki mojego autorstwa: Przejrzyj Na Oczy i Okiem Szeroko Otwartym Na Zdrowie. Otóż oczy są częścią większej całości, organizmu, który podlega pewnym prawom i wpływom, zmienia się, rośnie, dojrzewa, starzeje, w którym krąży w naczyniach ta sama krew, a tlen który dostanie się do płuc dotrze w końcu do każdej jego komórki. Z każdym rokiem swego życia ponosimy konsekwencje tego czym „karmimy” każdą swoją komórkę co dnia i jak traktujemy swój organizm.
Holistyczne spojrzenie na człowieka
Holistyczne spojrzenie na człowieka poprzez zdobytą wiedzę z zakresu medycyny stylu życia, profilaktyki i ajurwedy, będącej pierwowzorem medycyny w ogóle jest dla mnie osobiście drogowskazem w obecnym zagmatwanym świecie. Nie widzę żadnej sprzeczności w wielowiekowej tradycji starohinduskiej ajurwedy jako nauki o życiu i profilaktyce a podejściem do zdrowia czerpanym ze współczesnej medycyny akademickiej. Nie kłóci się wiedza zielarska i ta, którą można jeszcze zaczerpnąć od potomkiń naszych babć i prababć, które doskonale wiedziały z czego robić syrop, a z czego opatrunek na niegojącą się ranę. Czasem tylko różnią się narzędzia, klasyfikacje, nazewnictwo i opisy, którymi te nurty badają i omawiają jakieś dolegliwości czy zalecenia.
Dla mnie skarbnicą wiedzy jest dziś poza medycyną klasyczną ajurweda, którą studiowałam pod okiem Marii Nowak-Szabat w Szkole Ajurwedy. Dla kogoś innego będzie to ziołolecznictwo, dla jeszcze kogoś zeszyt, w którym prababcia zapisała proporcje składników do samoleczenia i sposoby na opuchnięte stawy. Wszystkie te źródła mają podstawę w obserwacji tego co służy, a co szkodzi w konkretnych przypadkach. To właśnie obserwacja jest podstawą wiedzy o profilaktyce zdrowotnej, o takim traktowaniu swojego zdrowia, ciała i umysłu, by służyły nam w jak najlepszej kondycji przez długie lata.
Leczenie chorób czy myślenie o zdrowiu
Medycyna klasyczna, w moim przypadku okulistyka ukierunkowana jest na leczenie chorób, na realną pomoc w konkretnych przypadkach dolegliwości, które już wystąpiły. Czasem odwraca proces chorobowy, czasem neutralizuje to co wystąpiło, czasem wymaga przewlekłego postępowania ( leków, zabiegów). Profilaktyka, medycyna stylu życia czy ajurweda przenoszą nasze spojrzenie z choroby na zdrowie, na to jak je zachować, jak rozpoznać symptomy wskazujące na zapowiedz, na początek choroby i odwrócić ten proces. Działając razem, komplementarnie naprawdę można zrobić wiele dla zdrowia. Dla pacjenta i dla samego siebie.
Co nas wyprowadza z równowagi i toruje drogę chorobie
Wymagania obecnego świata i nasz własny, czasem nieprzemyślany pęd do osiągania, zdobywania, dawania rady wszystkiemu co do nas woła i prosi o uwagę sprawiły, że nie traktujemy swoich organizmów z należnym im szacunkiem, nie wsłuchujemy się, gdy dają nam sygnał- zwolnij, odpocznij. Jemy bezmyślnie, nie czytamy etykiet na produktach w sklepach, nie wiemy już ile składników i jakich nam potrzeba, ani jak się po ich zjedzeniu czujemy. Za to świetnie ulegamy wpływom producentów żywności i reklam, które insynuują nam, że dopiero batonik sprawi, że odzyskamy energię, a hamburger zasyci nasz głód. To wszystko i inne jeszcze- stres, problemy ze snem, brak aktywności fizycznej sprawiają, że nasze ciała przestają być w równowadze, zaczynają chorować. Oczywiście wpływ czynników związanych ze stylem życia nie jest jedynym wyzwalaczem procesu chorobowego, jest on jednak znaczący ( ponad 53% wg Marca Lelonda).
Wróćmy do chorób oczu
W okulistyce znany jest wpływ stylu życia na choroby narządu wzroku. Najczęściej mają one związek z zaburzeniami krążenia, a więc towarzyszą nadciśnieniu tętniczemu, miażdżycy, cukrzycy. Nie chodzi tu wyłącznie o następowe niedokrwienie czy nieszczelność naczyń, ale także o brak składników odżywczych dla tkanek oka. Nie mniej ważny jest także rozchwiany mechanizm reakcji na stres oksydacyjny jakiemu jesteśmy stale poddawani, a dochodzi do tego przy niedoborze antyoksydantów ( z diety) i nadmiarze np. promieniowania słonecznego. Efektem jest działanie uszkadzające na komórki, przyspieszenie ich starzenia i obumierania.
Tu na powrót wkracza wiedza pierwotnie przekazywana z pokolenia na pokolenie, także poprzez ajurwedę, wiedza o tym jak sobie pomóc by nie chorować. Właśnie dlatego napisałam moje książki poświęcone profilaktyce w chorobach oczu i nie tylko. Po to by pomóc zrozumieć mechanizmy stojące za powstaniem jakiejś choroby i umieć zawczasu zareagować i jej się przeciwstawić. Daję w nich konkretne wskazówki co do tego jak można zadbać o siebie jak najlepiej. „Okiem Szeroko Otwartym Na Zdrowie”, to już nie tylko spojrzenie na narząd wzroku, ale także narząd ruchu, psychikę, radzenie sobie ze stresem, przywracanie odporności i nade wszystko z wyborem właściwego, służącego zdrowiu pożywie
Dr n. med. Agata Plech
Specjalista chorób oczu, Ordynator Oddziału Okulistycznego Szpitala Śląskiego w Cieszynie, właściciel Centrum Medycznego BESKIDMED, autorka i wydawca książki Przejrzyj Na Oczy, czyli jak żyć by długo cieszyć się świetnym wzrokiem, Prezes Stowarzyszenia Przejrzyj Na Oczy. Twórca i redaktor strony i mediów społecznościowych Stowarzyszenia PNO. Nagrodzona 2 miejscem w konkursie Idol Środowiska 2020 w województwie śląskim a także tytułem Kobieta Która Inspiruje 2020.
Znam Panią doktor od kilku lat i jej zaangażowanie dla środowiska osób niewidomych ale i również wszystkich zgłaszających do Niej jest ogromne. Kobieta sukcesu to mało powiedziane. Warto podziwiać jak znajduje na to wszystko co robi czas. Pozdrawiam – Andrzej (ociemniały)