Dieta wegetariańska. Jak dobrze wybrać?

Wraz ze wzrostem świadomości społeczeństwa jak duży wpływ na zdrowie i jakość życia ma sposób odżywiania, zaobserwowano zwiększone zainteresowanie dietami roślinnymi. Trend ten w najbliższym czasie będzie charakteryzował się znacznym wzrostem z uwagi na mnogość badań i związanych z nimi publikacji potwierdzających korzyści płynące z właściwego stosowania zbilansowanej diety roślinnej.  Osoby rezygnujące z konsumpcji produktów pochodzenia zwierzęcego poza względami zdrowotnymi kierują się też motywami etycznymi, humanitarnymi oraz ekologicznymi. Te ostatnie są szczególnie istotne w aspekcie degradacji środowiska na rzecz rozwoju produkcji zwierzęcej.

 

 

Wegetarianizm obejmuje kilka rodzajów diet. Najpowszechniejszą formą diety roślinnej jest laktoowowegetarianizm- dopuszcza on obecność produktów pochodzenia zwierzęcego takich jak jaja, mleko i jego przetwory, wyklucza natomiast mięso, drób, podroby, ryby oraz ich pochodne. Ponadto wyróżniamy jeszcze m.in: laktowegetarianizm, weganizm, witarianizm, frutarianizm. Wprowadzenie diety roślinnej charakteryzuje się wyższym spożyciem produktów zbożowych obfitujących w błonnik pokarmowy. Głównym źródłem białka w dietach roślinnych są nasiona roślin strączkowych np. soja, fasola, groch, ciecierzyca, soczewica oraz ich przetwory. Dieta roślinna charakteryzuje się dużą różnorodnością pod względem surowcowym, a urozmaicana jest orzechami, nasionami oraz pestkami. Biorąc pod uwagę składniki odżywcze w diecie wegetariańskiej nie sposób nie wspomnieć o węglowodanach złożonych, kwasach tłuszczowych n-6, kwasie foliowym oraz witaminie C i E.

Wiele badań wskazuje na korzystne oddziaływanie tego modelu odżywiania w aspekcie zdrowotnym. Szczególną korzyścią związaną z eliminacją mięsa i jego przetworów jest zmniejszenie w diecie zawartości  cholesterolu całkowitego, frakcji LDL cholesterolu i triglicerydów, których wykluczenie przyczynia się do profilaktyki i leczenia chorób układu sercowo-naczyniowego. W diecie wegetariańskiej znaczna ilość energii pochodzi z produktów roślinnych bogatych w antyoksydanty, które wpływają pozytywnie na  krzepliwość krwi oraz zmniejszają agregację płytek krwi, a ciśnienie tętnicze w porównaniu z tradycyjną dietą jest niższe.

Dieta wegetariańska wiąże się ze zwiększonym spożyciem błonnika, co korzystnie oddziałuje na przewód pokarmowy, z jednoczesnym zmniejszeniem spożycia cukrów prostych, których nadmiar może się przyczynić do wystąpienia zaburzeń gospodarki cukrowej- insulinooporności oraz cukrzycy typu II. Wegetarianie charakteryzują się mniejszym BMI niż osoby odżywiające się tradycyjnie, dlatego otyłość u wegetarian występuje stosunkowo rzadko. Jest to związane z większym spożyciem produktów o małej wartości energetycznej i bogatych w błonnik pokarmowy (warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, suche nasiona roślin strączkowych) oraz małym spożyciem tłuszczu.

Amerykańskie Stowarzyszenie Dietetyczne w 2009 r. poinformowało, że właściwie zbilansowane diety wegetariańskie są odpowiednie na wszystkich etapach życia, łącznie z okresem ciąży i laktacji, niemowlęctwa, dzieciństwa i dojrzewania, i mogą być stosowane jeśli pokrywają zapotrzebowanie żywieniowe. Należy raz jeszcze podkreślić że podstawą ich wdrożenia jest właściwe jej zbilansowanie. Niestety, wiele z diet roślinnych związana jest z licznymi niedoborami których szczególnym problemem jest zbyt niska zawartość białka charakteryzującego się wysoką wartością biologiczną oraz niedoborami witaminy B12, która mimo obecności w jajach i przetworach mlecznych u laktoowowegetarian jest na niskim poziomie i wymaga wdrożenia suplementacji lub spożywania produktów fortyfikowanych (np. mleka roślinne).

Niedobory dotyczą również zawartości witaminy D, której suplementacja zalecana jest dla całego społeczeństwa bez względu na rodzaj stosowanej diety, szczególnie od marca do kwietnia, z uwagi na niedostateczną ekspozycję słoneczną, za pośrednictwem której zachodzi synteza skórna, a czasami też w czasie miesięcy letnich. W kwestii składników mineralnych szczególną uwagę zwraca się na wapń, żelazo i cynk. Ich znaczne niedobory przyczyniają się do niedokrwistości, krzywicy czy osteomalacji. Decyzja dotycząca suplementacji powinna bezwzględnie być poparta badaniami, które będą punktem wyjścia do ustalenia odpowiedniej dawki oraz pozwolą ocenić skuteczność kuracji.

Brak świadomych wyborów oraz merytorycznego przygotowania do właściwego bilansowania diety może skutkować wyżej wymienionymi, licznymi niedoborami. Sytuacja ta obserwowana jest w przypadku etycznych przekonań do diety roślinnej. Wybór alternatywnego sposobu odżywiania jakim jest dieta roślinna poprzedzony winien być dokładnym poznaniem zasad diety wegetariańskiej pod względem jej bilansowania.

Dużą pomoc niesie obecność żywności wzbogacanej, zwłaszcza w przypadku całkowitej eliminacji produktów pochodzenia zwierzęcego co ma miejsce w diecie wegańskiej.

Jeśli nie posiadamy doświadczenia w opracowaniu jadłospisów diet alternatywnych korzystnym rozwiązanie będzie wybór cateringu dietetycznego z ofertą diety wegetariańskiej.

Zespół ekspertów ds. żywienia zabezpieczy wówczas właściwie zbilansowane posiłki bez konieczności samodzielnego poruszania się po nieznanym gruncie. Ponadto, wybór tej opcji pozwala na swoistą edukację w zakresie stosowanych surowców oraz propozycji potraw charakteryzujących się dużą odmiennością każdego dnia. Samodzielne stosowanie diety wymaga regularnych wizyt w gabinecie dietetyka, monitorowania stanu odżywienia organizmu oraz obserwacja jego reakcji na zmianę nawyków żywieniowych.

Więcej o diecie na www.dietering.com 

Marek Zborowski, dietetyk

1 komentarz
  1. W swojej diecie wegetariańskiej często korzystam z soków które sama wyciskam wg. przepisów https://terapiasokami.pl/zrodla-witaminy-b12. Wówczas mam zapewnione niezbędne witaminy. Dzisiaj jest mnóstwo produktów dla wegetarian, że nie ma problemu ze zbilansowaną dietą wegetariańską. Od lat cieszę się świetnym zdrowiem i energią. Wszyscy mówią, że młodo wyglądam jak na swój wiek.

Pozostaw odpowiedź

Twój adres email nie zostanie opublikowany.

I.D. MEDIA AGENCJA WYDAWNICZO-PROMOCYJNA

info@idmedia.pl
tel. +48 609 225 829


redakcja@ikmag.pl

 

Magazyn kobiet spełnionych,

Śledź na: