W 2020 roku na półki Empiku trafiło ponad 15 500 nowych książek – to blisko 300 premier tygodniowo. Jak nie przegapić najbardziej wartościowych pozycji w tak bogatej ofercie? Empik i Unia Literacka proponują rozwiązanie i ogłaszają wspólny projekt Wybór Krytyków, który ma wyróżniać wybitnych twórców współczesnej polskiej literatury. Stałe grono ekspertów – Paulina Małochleb, Olga Wróbel i Łukasz Grzymisławski – co miesiąc będzie rekomendować najciekawsze tytuły, które ukazały się w ostatnich tygodniach. Wybrane przez krytyków książki otrzymają wsparcie promocyjne, a czytelnicy będą mieli szansę przeczytać ich pogłębione recenzje oraz wziąć udział w specjalnych spotkaniach.
W poszukiwaniu wyjątkowej książki
Aby przeczytać wszystkie książki dodane do oferty Empiku w ciągu ubiegłego roku, trzeba by poświęcić na to kolejnych 18 lat. Tymczasem w ubiegłym roku po książkę sięgnęło 42% Polaków, a jedynie co dziesiąty robi to regularnie*. Dla czytelników ważne jest, aby zainwestować swój ograniczony czas w naprawdę dobry tytuł. Według danych Biblioteki Narodowej, przy dokonywaniu wyboru najczęściej kierujemy się rekomendacjami znajomych i rodziny. Niemal ¼ Polaków informacji o książkach poszukuje także w Internecie**. Znacznie trudniej niż jeszcze kilka lat temu, odnaleźć ciekawe recenzje literackie, które zainspirują do przeczytania konkretnej książki. Dominują notki promocyjne, rankingi, zajawki premier. Tytuły, które osiągają status bestsellera, utrzymują się w zestawieniach najpopularniejszych książek przez długie tygodnie, a nawet miesiące. Z kolei dzieła autorów mniej znanych, często bardzo wartościowe, potrafią przejść bez echa.
– Niestety nie jest prawdą, że „dobra literatura sama się obroni”. Świetne książki często przepadają bez wieści, a czytelnicy, narzekający, że „nic dobrego się u nas nie pisze”, często po prostu nie mieli okazji, by się o nich dowiedzieć. Nie wystarczy bowiem wydać książki, żeby trafiła do czytelników – żeby tak się stało, musi ją wesprzeć albo potężna machina marketingowa, albo poważna krytyczna dyskusja, która w Polsce przez lata zamierała. Czas jej pomóc, a przy okazji – pomóc książkom i ich czytelnikom – przekonuje Jacek Dehnel, pisarz i prezes Unii Literackiej.
Efektem wspólnego namysłu Empiku i Stowarzyszenia Unia Literacka nad sytuacją i kondycją współczesnej polskiej literatury, jest projekt Wybór Krytyków.
Krytyka literacka w XXI wieku
Pogłębione recenzje nie tylko wskazują szerokiej publiczności ważnych twórców, którzy nadają ton polskiej literaturze. Wpływają także na sposób odbierania tekstów i ożywiają debatę wokół książek, dzięki czemu czytanie staje się w większym stopniu wspólnym doświadczeniem. Jednym z celów Wyboru Krytyków jest przywrócenie wartościowej krytyce literackiej należnej pozycji – tak, aby służyła ona czytelnikom i oferowała im cenne wskazówki.
Do projektu zaproszono trójkę krytyków, na co dzień związanych m. in. z opiniotwórczymi tytułami prasowymi: Paulinę Małochleb, Olgę Wróbel i Łukasza Grzymisławskiego. Krytycy co miesiąc wybierać będą trzy najciekawsze premiery polskich autorów, które od wydania walczą o uwagę czytelników z murowanymi bestsellerami. Książki zostaną wyeksponowane na specjalnej podstronie Empik.com/wybor-krytykow oraz w wybranych salonach. Na platformie Empiku publikowane będą pogłębione recenzje krytyków literackich, które pozwolą lepiej poznać wyróżnione tytuły. W ten sposób w ciągu roku powstanie zbiór rekomendacji 36 książek, po które z pewnością warto sięgnąć. Wybór Krytyków wspierany będzie także przez ambasadorów reprezentujących Unię Literacką.
Podejrzani Caaakowie, zniknięcie kota Szatana i Polska Katolicka
Projekt rusza w poniedziałek, 28 czerwca. Na dedykowanej podstronie Empik.com/wybor-krytykow internauci przeczytają recenzje pierwszych trzech książek: „Dewocje” Anny Ciarkowskiej (Wydawnictwo W.A.B.), „Łyski liczą do trzech” Olgi Hund (Wydawnictwo Czarne) oraz „Zbyt wiele zim minęło, żeby była wiosna” Filipa Zawady (Wydawnictwo Znak). Każda z powieści porusza inny istotny problem współczesności, wszystkie jednak pozwalają trochę lepiej zrozumieć doświadczenia i perspektywę drugiego człowieka.
Czytelnicy będą mieli szansę dowiedzieć się jeszcze więcej o zaproponowanych przez krytyków powieściach podczas spotkania online, które odbędzie się w środę, 30 czerwca. W rozmowie wezmą udział: Zygmunt Miłoszewski – przedstawiciel Unii Literackiej, związani z projektem krytycy, a także autorzy wyróżnionych tytułów: Olga Hund, Anna Ciarkowska, Filip Zawada. Interaktywna transmisja ze spotkania rozpocznie się o godz. 18:00 na stronie Facebook.com/Empikcom.
Olga Wróbel – kulturoznawczyni, muzealniczka, krytyczka literacka. Prowadzi fanpage Kurzojady, współpracuje z „Dwutygodnikiem” i jako recenzentka wewnętrzna z wydawnictwami Czarne, Filtry i WAB. Mieszka w Warszawie, jej pasją jest sadzenie roślin i rzeźbienie w chaosie.
dr Paulina Małochleb – krytyczka, badaczka literatury i wykładowczyni. Publikuje w „Polityce”, „Krytyce Politycznej”, „Przekroju”. Laureatka Nagrody Prezesa Rady Ministrów, stypendystka NCK „Młoda Polska”. Autorka książki „Przepisywanie historii” oraz bloga ksiazkinaostro.pl.
Łukasz Grzymisławski – od 2002 r. dziennikarz „Gazety Wyborczej”. Przez kilka lat szef działu Kultura, obecnie redaktor działu Świat i wicenaczelny magazynu „Książki”.
Rozwój projektu można śledzić na stronie Empik.com/wybor-krytykow.
* Raport Biblioteki Narodowej „Stan czytelnictwa w Polsce w 2020 r.”
** Raport Biblioteki Narodowej „Ruch wydawniczy w liczbach 2019 r. – Książki”