Jak wynika z badania przeprowadzonego na przełomie października i listopada przez Instytut IRC, na zlecenie Fundacji SEXEDPL oraz Uber Polska, wysoki poziom lęku cechuje zarówno kobiety, jak i mężczyzn. Powszechnie boimy się wielu sytuacji — od takich, które mogą zdarzyć się w miejscach publicznych, po te, których możemy doświadczyć ze strony osób znajomych, a nawet bliskich. Co ciekawe, obecność kamer została jednoznacznie wskazana przez obie płcie jako technologia dająca największe poczucie bezpieczeństwa.
25 listopada rozpoczyna się 16 dni przeciwko przemocy ze względu na płeć – jest to międzynarodowa inicjatywę mającą zwrócić uwagę na fakt, że kobiety częściej padają ofiarami przemocy. W tym roku Fundacja SEXEDPL przy współpracy z Uber Polska postanowiła sprawdzić poziom lęku wśród mężczyzn, kobiet oraz osób niebinarnych, by poznać, jakie są różnice w odczuwaniu lęku, jakich sytuacji się boimy oraz co sprawia, że czujemy się bezpieczniej.
Lęk towarzyszy nam na każdym kroku
Sytuacjami, które wzbudzają największy lęk — oprócz agresywnego psa bez smyczy oraz dzikich zwierząt — są te związane z mężczyznami. Wśród nich jest zaczepianie, agresja, bójka, a nawet samo spotkanie nieznajomego.
Niepokój w przestrzeni publicznej towarzyszy nam niemal na każdym kroku. Kobiety odczuwają lęk zdecydowanie częściej niż mężczyźni. Również osoby niebinarne obawiają się o swoje bezpieczeństwo. Poziom odczuwania lęku potrafi być na tyle duży, że nie potrafimy realnie ocenić niebezpieczeństwa.
– Dzięki strategicznej współpracy z Uber Polska udało nam się pomóc tysiącom osób uwikłanych w przemoc, a zespół terapeutów i konsultantów jest coraz liczniejszy. Jesteśmy poruszeni liczbą telefonów i wiadomości, które trafiają do nas każdego dnia. Wiemy, że dla wielu osób od takiej rozmowy rozpoczął się nowy etap życia. Daje nam to motywację do dalszej pracy, nagłaśniania problemu przemocy w Polsce oraz edukowania społeczeństwa, abyśmy wszyscy byli bardziej uważni na krzywdę innych i potrafili wyciągnąć pomocną dłoń – tłumaczy Martyna Wyrzykowska, Dyrektor Zarządzająca w Fundacji SEXEDPL.
Boimy się mężczyzn — niezależnie od narodowości
Źródłem lęku często są sytuacje związane z naszymi doświadczeniami z przeszłości, w których doszło do przekroczenia granic. 54% ankietowanych (w tym 62% kobiet oraz 45% mężczyzn) w przeszłości zostało zaczepionych przez mężczyznę. 29% kobiet było prześladowanych lub molestowanych fizycznie przez mężczyznę, a około 10% mężczyzn doznało molestowania fizycznego ze strony kobiety. Większy niepokój wywołuje u nas płeć (męska) niż kolor skóry (10%) czy bycie obcokrajowcem (11%).
– Doświadczenia, które niesiemy ze sobą od nastoletnich lat, wpływają w późniejszym wieku na lękową percepcję sytuacji, kojarząc się z przeżytą wcześniej wydarzeniem. W sytuacjach, których nie potrafimy zdefiniować, pojawia się strach i domniemanie, że może zdarzyć się coś złego. Jednym ze sposobów radzenia sobie jest redefinicja sytuacji, np. wieczorem na ulicy widzimy mężczyznę, ale dostrzegamy, że w tym miejscu jest kamera i to może wpłynąć na zniwelowanie lęku. Zaskoczeniem w tym badaniu było dla nas jak bardzo się boimy różnych sytuacji w naszym realnym życiu. Do tej pory nacisk w mediach dotyczył hejtu w internecie, nie możemy jednak zapominać o tym, że lęk towarzyszy nam na co dzień – tłumaczy Katarzyna Krzywicka-Zdunek z Socjolozki.pl.
Technologie wspierają bezpieczeństwo
Poczucie braku kontroli nad sytuacją można jednak zmniejszyć dzięki technologiom. Wśród nich wyróżnia się obecność kamer – zarówno w lokalach, jak i środkach transportu. Tę opcję, jako zapewniającą największe poczucie bezpieczeństwa, wskazało 53% ankietowanych (z czego 58% kobiet oraz 48% mężczyzn). Na drugim miejscu znalazła się możliwość wezwania pomocy. Na trzecim: namierzanie lokalizacji przez GPS.
Uber Polska już w marcu br. wprowadził na rynek funkcjonalność, która podnosi poziom bezpieczeństwa zarówno pasażerów, jak i kierowczyń i kierowców. Integracja kamery samochodowej z aplikacją to pierwsze tego typu rozwiązanie w Polsce. Dzięki niemu, w przypadku wystąpienia spornych kwestii w zakresie bezpieczeństwa podczas podróży, dedykowany zespół wsparcia Uber Polska zyskuje dostęp do nagrania.
Aby zachęcić do stosowania takiego rozwiązania, Uber Polska wprowadził program dofinansowania zakupu urządzenia sięgającego nawet 90% koszt urządzenia.
– Widzimy, że program dopłat został dobrze przyjęty przez kierowców i kierowczynie w całej Polsce. Dzięki obecności kamer w samochodach także oni czują się bezpieczniej i spokojniej. Z programu najliczniej skorzystali z Warszawy, Krakowa, Trójmiasta, Aglomeracji Śląskiej i Wrocławia. Widząc, że to rozwiązanie podnosi także komfort psychiczny pasażerów, z pewnością będziemy rozwijać ten program – mówi Iwona Kruk, rzeczniczka Uber Polska.
Wspólnie przeciw przemocy
Fundacja SEXEDPL rusza z nową kampanią „16 Dni Przeciw Przemocy ze Względu na Płeć” promującą Antyprzemocową Linię Pomocy 720 720 020. W listopadzie i grudniu linia będzie działać od poniedziałku do niedzieli w godzinach 16-24. W ramach kampanii Fundacja SEXEDPL przygotowała specjalne spoty radiowe, do których zaprosiła znane osoby młodego pokolenia: aktorkę Zosię Jastrzębską (serial “Infamia”), aktora Mikołaja Matczaka (“The Office PL”), modelkę Zuzę Krzątałę, aktora Mirona Jagniewskiego oraz aktora Piotra Polaka. Wsparcia badawczego udzielają socjolozki.pl. Po raz kolejny Partnerem Strategicznym linii został Uber Polska.